Kennisbank

Karla Okken vertelt over leervermogen en leercultuur.

Een lerende school is in staat kennis te ontwikkelen of verbeteren en nieuwe vraagstukken op te lossen. Het team herkent én herstelt zaken die het leren (van de leerlingen) remmen of belemmeren. Met het Ontwikkelhuis werk je gericht aan zo’n lerende school. Het model geeft inzicht in hoe je een school kunt ontwikkelen tot een lerende organisatie.

Karla Okken: “In het eerste artikel introduceerde ik het Ontwikkelhuis en besprak ik het fundament van het Ontwikkelhuis. In dit tweede artikel ga ik dieper in op de twee andere lagen: het leervermogen en de leercultuur.”

Karla Okken vertelt hoe je gericht werkt aan een lerende school.

Het idee dat organisaties kunnen leren is niet nieuw en ontstond al in de jaren 70. De gedachte is dat je door tot nieuwe inzichten te komen, producten, processen en diensten kunt verbeteren of vernieuwen. Het bouwen aan zo’n lerende organisatie is meer dan nascholing organiseren. Het leren is een continu proces als natuurlijk onderdeel van je werk. Het leren wordt dan ervaren als ‘erbinnen’ en niet als ‘ernaast’. Met het Ontwikkelhuis werk je gericht aan een lerende school.

Karla Okken: “Om houvast en inzicht te krijgen in welke stappen er nodig zijn om te bouwen aan een lerende school heb ik het Ontwikkelhuis ontworpen. De term lerende organisatie is een abstract begrip. Het Ontwikkelhuis brengt dit in een vereenvoudigde vorm terug naar de bouwstenen die je nodig hebt voor het bouwen van een lerende school.”

SG Perspectief over de inzet van het Ontwikkelhuis

Het uitgangspunt binnen Scholengroep Perspectief is dat iedere medewerker zélf verantwoordelijk is voor het eigen professioneel functioneren én het onderhouden van de daarbij behorende (werk)relaties. Daarbij gaat het om de balans in employability tussen de huidige professionele, duurzame en brede inzetbaarheid binnen de organisatie én de toekomstige loopbaanontwikkeling in of buiten de organisatie.

Rob Brunekreeft (bestuurder Scholengroep Perspectief): “Als we met elkaar kiezen voor een kwaliteitsslag dan is de eerste vraag waar dit mogelijk is en hoe we dit kunnen realiseren.”

Tineke Rozema (stafmedewerker onderwijs en kwaliteit en schoolleider bij Scholengroep Perspectief): “We hebben stevige ambities geformuleerd. Een van de doelen was: verdere professionalisering van onze medewerkers.”

Hoe directeur Sharina Nanhay Khan de e-learningacademie inzet

Kort voordat Sharina Nanhay Khan directeur werd van de islamitische basisschool Al Ihsaan in Lelyestad was de school op onvoldoende niveau. Het was een kolfje naar haar hand, want eerder bracht ze het onderwijs op de islamitische basisscholen Er Riseleh in Leiden en Al Yaqoet in Amsterdam op ode en op basisschool Ayoub in Hilversum werkte ze aan de kwaliteit van het onderwijs, daarbij ondersteund door E-learning Wizard.

Sharina Nanhay Khan: “Elke twee maanden leveren de leerkrachten een portfolio bij mij aan. Daarin staat wat ze aan hun ontwikkeling gedaan hebben en hoe de aangedragen e-learningcursus bijdraagt aan hun eigen ontwikkeling. Fulltimers worden elke week drie uur vrijgeroosterd voor professionalisering, parttimers anderhalf uur.”

Mindset, leervoorkeuren en vergroten van je leervermogen

Bezig zijn met het leren van anderen is ons vak, maar hoe vaak houden we ons bezig met hoe we zelf leren? Een leven lang leren hoort bij ons vak. Een goed fundament voor een leven lang leren ligt in het begrijpen hoe je leert. Inzicht in het eigen leren helpt om grip te krijgen op en sturing te kunnen geven aan je eigen leren. Door te investeren in bewustwording van het eigen leren creëer je beweging en groeikansen voor jezelf.

Karla Okken: “Wanneer je angst voor fouten en falen groter is dan je nieuwsgierigheid en drang naar nieuwe uitdagingen en groei, rem je jezelf in je ontwikkeling.”

De schoolleider als facilitator voor leren van en met elkaar

Als schoolleider werk je continu aan duurzaam beter onderwijs. Je maakt een plan, stelt de ontwikkeldoelen vast en gaat samen met je team aan de slag. Uiteindelijk wordt de kwaliteit van het onderwijs voor het grootste deel bepaald door wat de leraar doet in de klas. In welke mate heb jij daar invloed op?

Om het onderwijs te verbeteren zul je als onderwijsprofessional steeds weer in moeten spelen op ontwikkelingen en zelf ook ontwikkelingen in gang moeten zetten, en dat lukt alleen als je blijft leren. Als schoolleider is het onderdeel van je taak om dat leren te faciliteren: je zet in op leren van en met elkaar, werkt aan een lerende organisatie, een verbetercultuur, een professionele leergemeenschap… Hoe je het ook noemt en welke aanpak je ook kiest, hoe krijg je dat als schoolleider voor elkaar? In dit artikel laten we je zien hoe je dat aanpakt.

Zo doe je dat en dit heb je nodig

In de 21e eeuw zou het vanzelfsprekend moeten zijn dat leraren gekwalificeerd zijn om technologie op de meest effectieve wijze in te zetten: welke technologie zet je wanneer in en met welke didactiek?

Onderzoek van Kennisnet (2017) laat echter zien dat er een groot verschil is tussen de ICT-ambitie van het bestuur en schoolleiders en de werkelijkheid van de leraar. Leraren verschillen sterk in het gebruik van ICT-toepassingen en in hun bekwaamheid op dit gebied. Herkenbaar?

In dit artikel laten we je zien hoe je door inzet van PLG’s een lerende organisatie met een sterke verbetercultuur kunt ontwikkelen. We gebruiken de digitale transformatie als casus voor het laten zien hoe je het werken in een PLG kunt inzetten voor het organiseren van een continue verbetercultuur en duurzaam beter onderwijs.

Het fundament, beveiliging, sturing (governance) en privacy

Op school bereiden we kinderen voor op de toekomst. We leren ze lezen, schrijven en rekenen aangevuld met de nodige vakkennis. Daarnaast bereiden we leerlingen voor op de digitale toekomst: we leren ze veilig, effectief, kritisch en bewust gebruik te maken van de digitale toepassingen die op dit moment beschikbaar zijn. Daarom is digitale geletterdheid een van de vakgebieden in het ‘Curriculum voor de toekomst’.

Leraren, schoolleiders en bestuurders: we kunnen er niet omheen. Ook de school, het onderwijs digitaliseert. Waar staat jullie school in deze digitale transformatie? Groeien jullie mee met de ontwikkeling van technologie?

Werken jullie voortdurend aan de ontwikkeling van de digitale vaardigheden van medewerkers én leerlingen naar de nieuwste inzichten en mogelijkheden? Zetten jullie digitalisering in voor nóg beter onderwijs?

Digitaal blijven groeien en verbeteren doe je voor de leerlingen van vandaag én morgen. Om dat goed te doen heb je een veilig en toekomstgericht technologisch fundament nodig. In dit artikel laten we zien hoe je daar (als schoolleider) de regie op pakt.

De inzet van e-learning voor effectieve nascholing

Flipping the classroom is een effectieve aanpak voor het organiseren van nascholing voor het team. Door e-learning te combineren met (online) bijeenkomsten kan elk teamlid zich optimaal voorbereiden. Zo stapt iedereen op hetzelfde niveau de bijeenkomst in. Dat geeft ruimte voor verdieping en het borgen van kennis en good practice in de dagelijkse praktijk.

In 5 stappen naar effectieve nascholing
In dit artikel laten we zien hoe je in vijf stappen met e-learning effectieve nascholing organiseert en koppelt aan de doelen van het schoolplan en de gekozen interventies van het Nationaal Programma Onderwijs.

E-learning die aansluit op de interventies van de NPO Menukaart

De kwaliteit van de leerkracht is de belangrijkste factor in het onderwijsproces van de leerling. Dat maakt dat het verbeteren van de kwaliteit en professionaliteit van leerkrachten een van de meest effectieve interventies is.

Handig overzicht van alle interventies
In deze update (3 juni 2021) van onze Handreiking zetten we alle interventies uit de Menukaart van het NPO voor je op een rij.

Deel 1: alle interventies én bijpassende e-learning
In Deel 1 staat een samenvatting van de informatie uit de NPO Menukaart, aangevuld met bij de interventie passende e-learningcursussen die je kunt inzetten voor de professionalisering van het team.

Deel 2: Professionalisering voor duurzaam beter onderwijs
In Deel 2 van deze Handreiking laten we je zien hoe je professionalisering kunt organiseren en inzetten ter ondersteuning van de interventies voor blijvend beter onderwijs.

Onderzoekscyclus voor de Professionele Leergemeenschap (PLG)

In al onze e-learning vind je op de laatste pagina van de cursus onze Leidraad structurele onderwijsverbetering. Deze Leidraad geeft een aanzet om het onderwijs binnen jullie school op structurele wijze te verbeteren. In een optimale situatie werken leerkrachten samen aan de onderzoeksvragen en de daaruit voortvloeiende onderwijsverbetering. Dit wordt ook wel een professionele leergemeenschap (PLG) genoemd.

Deze manier van samen werken aan duurzaam beter onderwijs kun je goed inzetten als je aan de slag gaat met de interventies van de NPO Menukaart. Gebruik de e-learning als bron om je kennis over de interventies op te vergroten.

Werk op een systematische en onderzoeksmatige manier aan duurzaam beter onderwijs.

Tip! Wil je meer weten over het werken in een PLG? Volg dan een van de volgende cursussen in de Lerarenacademie of jullie eigen schoolacademie van E-learning Wizard:

• Werken in een PLG (Professionele Leergemeenschap)
• Verbeteren van instructiegedrag met de Leidraad Structurele onderwijsverbetering

N.B. Scholen met een eigen schoolacademie van E-learning Wizard kunnen een gratis teamworkshop aanvragen over het werken in een PLG. Bel de helpdesk: 0596 – 85 54 51.

NPO: Zet de extra gelden in voor interventies met een duurzaam effect

Met het Nationaal Programma Onderwijs wordt in twee en een half jaar tijd € 8,5 miljard extra geïnvesteerd in het onderwijs om verdere vertraging en achterstanden van leerlingen te voorkomen en om opgelopen vertraging en achterstanden waar mogelijk zo snel mogelijk in te halen. Daarbij horen maatregelen om ervoor te zorgen dat interventies duurzaam effect hebben. In dit artikel zetten we mogelijke interventies op een rij en zoomen we in op het effect van professionalisering van leraren.

‘Na 20 jaar dalen de pedagogisch-didactische vaardigheden van leraren.’